The Effects of the Russia-Ukraine War on Foreign Dependency and Fragility in Sunflower Production in Türkiye

Abstract

Rusya-Ukrayna savaşı, küresel gıda ve tarım piyasaları üzerinde derin etkiler yaratmış olup, Türkiye gibi ayçiçeği yağı ithalatına bağımlı ülkeler için önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır. Türkiye, ayçiçeği yağı ihtiyacının büyük bir kısmını Ukrayna ve Rusya'dan karşılamakta olup, savaş nedeniyle bu tedarik zincirinde ciddi aksaklıklar yaşanmıştır. Bu çalışma, Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye'deki ayçiçeği üretimi, ithalat bağımlılığı ve sektördeki kırılganlıklar üzerindeki etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda, savaş öncesi ve savaş sonrası ithalat verileri, fiyat dalgalanmaları ve Türkiye'nin yerli üretim kapasitesindeki değişimler analiz edilmiş, sektördeki dışa bağımlılığın azaltılmasına yönelik politika önerileri tartışılmıştır. Bulgular, savaş nedeniyle Türkiye'de ayçiçeği yağı arzında ciddi bir dalgalanma yaşandığını, fiyatların arttığını ve yerli üretimin yetersiz kaldığını göstermektedir. Sonuç olarak, ayçiçeği yağı ithalatındaki dışa bağımlılığın azaltılması için yerli üretimin desteklenmesi, tedarik çeşitliliğini artıracak stratejiler geliştirilmesi ve tarım politikalarında uzun vadeli planlamalar yapılması önerilmektedir.