Bisfenol-A’ya Uzun Süreli Maruz Kalan Gökkuşağı Alabalığında (Oncorhynchus Mykiss) Propolisin Bazı Kan Parametreleri Üzerine Etkilerinin Araştırılması

Özet

Giriş: Son yıllarda kullanım alanı ve üretimi artış gösteren Bisfenol-A (BPA)’nın canlılar üzerindeki zararlı etkileri yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. BPA gibi hayatı kolaylaştırmak adına üretilen pek çok kimyasal hayatı olumsuz yönde etkilemektedir. Bu kimyasalların yerine konulacak alternatif maddelerin en kısa zamanda bulunması veya zararlı etkilerini azaltacak yeni maddelere ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılan çalışmalarda ksenobiyotiklerin zararlı etkilerini giderecek antioksidan özellikte pek çok gıda ürünü bilinmektedir. Bunlardan birisi uzun yıllar alternatif tıpta kullanılan propolistir. Bu çalışma, BPA’ nın uzun süreli maruziyetinin Gökkuşağı alabalığı üzerindeki bazı kan parametreleri açısından etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Aynı zamanda, bu zararlı etkilerin hafifletilmesinde propolisin potansiyel koruyucu rolünü araştırmayı hedeflemektedir.

Materyal-Metot: Çalışmada materyal olarak Gökkuşağı alabalığı kullanılmıştır. Deney düzeneği, balıkların 500, 1000 ve 1500 μg/L BPA konsantrasyonlarına maruz bırakıldığı ve BPA + propolis gruplarının bu süreçte propolis ilaveli yemlerle beslendiği toplamda 8 gruptan oluşup 7 haftalık bir maruziyet süresini kapsamaktadır. Deney sonunda balıkların diseksiyon işlemin ardından kan örnekleri alınarak santrifüj edilip, gerekli kan parametreleri analiz edilmiştir.

Bulgular: Gökkuşağı alabalığına uygulanan farklı dozlardaki BPA ve propolis dozlarının kronik toksisite maruziyetinin ardından bazı kan parametrelerindeki değerleri etkilediği gözlemlendi. Balıklardan alınan kan değerlerinin veri analizi yapılarak istatiksel açıdan değerlendirilmesi yapıldı.

Sonuç ve Tartışma: Yapılan analizler sonucunda farklı dozlarda uygulanan BPA dozlarının balıkların bazı kan parametlerini seviyelerini artırarak toksitite etkisi yaptığını ve doğal bir antioksidan olan propolis uygulanan gruplarda ise bu kan parametrelerinin değerlerinin azaldığı gözlemlendi. Sonuç olarak, propolis uygulamasının Gökkuşağı alabalıklarında BPA'nın neden olduğu toksisiteyi azalttığı söylenebilir.