Tarım Sektöründe Hayvansal Üretimin Yeri: Ekonomik Katkılar ve Geleceğe Yönelik Perspektifler

Özet

Bu çalışma, Türkiye'deki hayvansal üretimin tarım sektöründeki yerini, ekonomik katkılarını ve geleceğe yönelik potansiyelini çok yönlü olarak incelemektedir. Araştırma bulgularına göre, 2023 yılında Türkiye'nin 1.118,25 milyar dolarlık GSYİH'si içerisinde tarım sektörünün payı yaklaşık %6 olup, tarımsal üretimin içinde hayvansal üretimin payı %35 civarındadır. Bu oran, Avrupa Birliği ülkelerindeki %45 düzeyinin altında kalarak geliştirilebilecek önemli bir potansiyel sunmaktadır. Çalışmada 2018-2024 dönemi verileri analiz edilmiş, büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığında dalgalanmalar tespit edilmiştir. Büyükbaş hayvancılıkta 2018-2021 arası görülen artış eğiliminin ardından düşüş ve 2024'te kısmi toparlanma, küçükbaş hayvan varlığında ise 2021'deki zirvenin ardından düşüş ve 2024'te yeniden artış eğilimi gözlenmiştir. Kümes hayvancılığında özellikle 2024'te et tavuğu üretiminde %22'lik artış kaydedilirken, yumurta tavuğu sayısında %15,5'lik ciddi bir düşüş yaşanmıştır. Araştırma sonucunda, Türkiye'nin hayvansal üretim sektörünün sürdürülebilir gelişimi için yem maliyetlerinin düşürülmesi, yerli ırkların verimliliklerinin artırılması, iklim değişikliğine uyum sağlayacak sistemlerin geliştirilmesi, küçük ve orta ölçekli üreticilerin örgütlenmesinin desteklenmesi, dijital teknolojilerin yaygınlaştırılması ve katma değerli üretime odaklanılması önerilmektedir. Uzun vadeli ve öngörülebilir destekleme politikalarının uygulanması, hayvansal üretimin tarımsal ekonomideki payının artırılması ve AB standartlarına yaklaştırılması için bütüncül stratejilerin geliştirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.